Przed nami rozpoczęcie nowego roku szkolnego, tuż za nim akademickiego.

Choć niewątpliwie wykształcenie i wiedza są ważnymi wyznacznikami naszej zawodowej kariery, to jednak formalna edukacja odgrywa coraz mniejszą rolę dla pracodawców.

Autorzy raportu „Kompetencje pracowników dziś i jutro” (Polski Instytut Ekonomiczny, 2022) podkreślają, że w opinii przebadanych firm kompetencje miękkie będą miały w przyszłości większe znaczenie na rynku pracy niż twarde (cyfrowe i specjalistyczne).

Z badań wynika, że dla blisko połowy przedsiębiorców deficytową kompetencję stanowiła kreatywność, czyli łatwość znajdowania nieoczywistych rozwiązań. Wielu przedsiębiorców wskazało też, że brakuje im osób posiadających specjalistyczne kompetencje branżowe oraz umiejętność współpracy z innymi, polegającą na łatwości realizowania zadań w ramach pracy grupowej. Nieco mniej firm wskazywało na brak pracowników o rozwiniętych umiejętnościach krytycznego myślenia, czyli racjonalnego i logicznego wnioskowania na temat przyczyn i skutków zjawisk. Około 1/3 pracodawców odczuwała niedobór pracowników potrafiących rozwiązywać złożone problemy i charakteryzujących się elastycznością poznawczą, czyli łatwością spojrzenia na problem lub zdarzenie z wielu różnych perspektyw w celu podjęcia odpowiednich działań. Za najważniejszą kompetencję przyszłości przez ogół przedsiębiorstw uznana została umiejętność działania w sytuacji niepewności.

 
A jak to wygląda z perspektywy osób wchodzących na rynek pracy? Zdaniem młodych Polaków najbardziej cenione będą w przyszłości: otwartość i szybka adaptacja do zmian, łączenie różnych umiejętności, szybkie uczenie się oraz umiejętności z obszaru IT (PwC, Well.hr i Absolvent Consulting “Młodzi Polacy na rynku pracy”, 2022).

Czy umiejętności te młodzież ma szansę rozwinąć w szkole?

W związku z Zaleceniami Rady Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE 2018/C 189/01) już od 2018 roku w naszych szkołach kładzie się nacisk na kształtowanie 8 podstawowych kompetencji kluczowych: 1) w zakresie rozumienia i tworzenia informacji, 2) kompetencji językowych, 3) matematycznych oraz w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii, 4) kompetencji cyfrowych, 5) osobistych, społecznych i w zakresie uczenia się, 6) obywatelskich, 7) w zakresie przedsiębiorczości oraz 8) w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej, w praktyce jednak przeładowany program nauczania oraz skostniały system edukacji raczej utrudniają niż wspierają zdobycie wielu z nich.

 
Zaczynając swoją przygodę z pracą jak najwcześniej, zdobywamy niezbędne doświadczenie, a także rozwijamy szereg umiejętności i kompetencji miękkich, których żadna szkoła nas nie nauczy, a które w przyszłości mogą mieć kluczowe znaczenie dla naszego zawodowego sukcesu.