Święta Bożego Narodzenia przywołują na myśl przeróżne skojarzenia, od dźwięku kolęd i blasku roziskrzonej choinki, po rodzinne kłótnie przy wigilijnym stole… Zdecydowanie jednak większości z nas nie kojarzą się z pracą, a raczej chwilą oddechu od zawodowego zgiełku. Niemniej, nie dla wszystkich okres świąteczny jest czasem wolnym od wykonywania służbowych obowiązków.
Co do zasady, praca w niedzielę i święta powszechnie nie jest dopuszczalna. Istnieją jednak przypadki, kiedy może być w te dni wykonywana. Zgodnie z Kodeksem pracy praca w niedziele i święta jest dozwolona m.in.:
– w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;
– w ruchu ciągłym;
– przy niezbędnych remontach;
– w transporcie i w komunikacji;
– przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób;
– w rolnictwie i hodowli;
– przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, w szczególności w: zakładach świadczących usługi dla ludności, gastronomii, zakładach hotelarskich, jednostkach gospodarki komunalnej;
– zakładach opieki zdrowotnej i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych;
– jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę;
– zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku.
Powyższe uregulowania nie dotyczą placówek handlowych, do których stosuje się przepisy ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta, w związku z czym pracownicy tego sektora w dni świąteczne mają wolne.
Pracownikowi świadczącemu pracę w niedziele i w święta przysługuje rekompensata od pracodawcy, zazwyczaj w postaci innego dnia wolnego lub dodatku do wynagrodzenia.
Poza rekompensatą od pracodawcy osobom pracującym w święta, w szczególności strażakom, ratownikom, dyspozytorom, kierowcom komunikacji publicznej, policjantom, pielęgniarkom, pracownikom restauracji, hoteli i wielu wielu innym, należą się wyrazy uznania i wdzięczności za dbanie o nasze bezpieczeństwo i komfort spędzenia tych świąt w zaplanowany przez nas sposób.